“Τα έχω όλα …και είμαι δυστυχής” Η κρυφή κατάθλιψη του σύγχρονου πετυχημένου γιάπι

G

Ο σύγχρονος «γιάπις» μοιάζει να τα έχει όλα... .Είναι μια εποχή όπου ο πετυχημένος επαγγελματίας μπορεί να απολαύσει πληθώρα ανέσεων και υλικών παροχών σε σχέση με τη γενιά των γονιών του.  Σπίτια – όπως τα είχε ονειρευτεί, σπορ αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, κοινωνικές εξόδους σε καλά εστιατόρια, ταξίδια σε εξωτικούς ή εγχώριους δημοφιλής προορισμούς… πολλές selfie με την "άψογη" οικογένειά του, tag σε εκδηλώσεις και βραβεύσεις.

 

… Και όμως συχνά το ίδιο άτομο που προβάλλει τη τέλεια ζωή, βιώνει διαταραχές άγχους, δυσκολίες στον ύπνο, ψυχοσωματικές διαταραχές… Και η ερώτηση ευνόητα είναι «γιατί;» Η απάντηση έρχεται από τα αποτελέσματα των σύγχρονων ψυχιατρικών και ψυχολογικών ερευνών που απαντούν « ενδέχεται το άτομο αυτό να βιώνει μια καλυμμένη, νέα μορφή κατάθλιψης»

Η κατάθλιψη, που όλοι μας γνωρίζαμε, αφορούσε μια δυσάρεστη ψυχική διαταραχή που το 1621 ο Ρόμπερτ Μπάρτον είχε περιγράψει σαν τη Κόλαση πάνω στη Γη. ( Τhe Anatomy of Melancholy).

H συμπτωματολογία της κατάθλιψης για το ευρύ κοινό, αναφέρεται σε ένα καταθλιπτικό προσωπείο, συχνά ξεσπάσματα κλαμάτων, μια διάχυτη αρνητική διάθεση , μια άρνηση για κοινωνικές επαφές, ακόμη και άρνηση για έξοδο από το σπίτι, ένα παράτημα της εξωτερικής εμφάνισης και του εαυτού, συχνά αυτοκατηγορίες και ενοχές.

Παρόλα αυτά, η σύγχρονη κατάθλιψη είναι αρκετά καλυμμένη κάτω από το προσωπείο μιας τυπικής «επιτυχίας» και πλασματικής «ευτυχίας».

Η μεταμφιεσμένη κατάθλιψη του σύγχρονου δυτικού «πετυχημένου» ανθρώπου, κρύβεται καλά μέσα στην εργασιομανία του. Ποτέ δεν έχει χρόνο, παρά μόνο για δουλειά, για επαγγελματικά ραντεβού και επαγγελματικές εκδηλώσεις. Ακόμη και τις ημέρες των επίσημων γιορτών ή και αργιών, φροντίζει να βάζει επαγγελματικές υποχρεώσεις για να καλύπτει το χρόνο του.

Μήπως πίσω από αυτή τη συμπεριφορά κρύβεται έντεχνα η αποφυγή της ύπαρξης με τον εαυτό του και την αλήθεια του? Μέσα από την εργασία του, επιβεβαιώνει τη ταυτότητα του και το λόγο ύπαρξης του και εάν δεν έχει καλλιεργήσει άλλους τομείς στη ζωή του, η αίσθηση του υπόλοιπου κενού είναι αβάσταχτη.

Στα πλαίσια αυτού του προφίλ, είναι και η έλλειψη πραγματικών φίλων. Ο «μεταμφιεσμένος¨ σύγχρονος καταθλιπτικός χαρακτήρας έχει πάρα πολλούς γνωστούς, έχει πάρα πολλούς επαγγελματικούς συνεργάτες , αρκετούς διαδικτυακούς φίλους και followers αλλά ελάχιστους ή και κανέναν να μοιραστεί βαθιά του συναισθήματα και σκέψεις. Η πεποίθηση του, να διατηρήσει τη τέλεια εξωτερική του εικόνα, η πρόθεση του να δείχνει ευτυχισμένος, είναι εκείνη που δεν τον αφήνει να συνάψει εις βάθος σχέσεις. Για τις γονικές ή και οικογενειακές του σχέσεις, δεν έχει ποτέ χρόνο… μια και όλο τρέχει …

Πίσω από τα ηλεκτρονικά μηνύματα και προφίλ, κρύβεται καλά η εσωτερική θλίψη και η αίσθηση μοναξιάς . Χωρίς καν ιδιαίτερα λόγια, με συνοπτικά μηνύματα και ηλεκτρονικά αυτοκόλλητα (που απεικονίζουν διαθέσεις) ο νέος αυτός χαρακτήρας επικοινωνεί.

Η εξωτερική του εικόνα ενδέχεται να είναι είτε τέλεια – ο “νάρκισσος” καταθλιπτικός, είτε παρατημένη – και αυτή στο βωμό και τη δικαιολογία της δουλειάς.

Τα συμπτώματα, που παρουσιάζει ο νέος τύπος καταθλιπτικού, είναι και αυτά συχνά κρυμμένα μέσα στη νεύρωση της εποχής. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών – πριν μια σωματοποιημένη ασθένεια που είναι και το απευχόμενο σενάριο, είναι:

Προσωρινή ευεξία στο άκουσμα μιας ευχάριστης είδησης, αλλά αίσθημα βαθιάς απόγνωσης λίγο αργότερα, αυξημένη όρεξη με ακούσια αύξηση του σωματικού βάρους ξαφνικά – σαν αντανακλαστική αντίδραση ενός λυπητερού γεγονότος, αυξημένη επιθυμία για ύπνο- κυρίως τα ημέρες των αργιών, αίσθηση ότι τα χέρια και τα πόδια είναι “πολύ βαριά”- κάτι που διαρκεί τουλάχιστον μια ώρα μέσα στην ημέρα, ζαλάδες, πόνους στο στήθος και στη πλάτη.

Στον τομέα των διαπροσωπικών σχέσεων ο νέος τύπος καταθλιπτικού βιώνει συχνά αδυναμία διατήρησης μακροχρόνιας σχέσης, λόγω της ευαισθησίας στην απόρριψη ή την κριτική. Εάν βρίσκεται σε ένα οικογενειακό σχήμα γάμου, παρουσιάζει μια αποφευκτική συμπεριφορά στενής επαφής, μειωμένο σεξ και επιφανειακή και χρονικά λίγη επαφή με τα παιδιά του. Όλα τα άλλα μέλη της οικογένειας συχνά παραπονιούνται ότι δεν συναντιούνται συχνά, με διαρκή δικαιολογία υποχρεώσεις εργασίας.

Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει στην κατάθλιψη. Αλλά η Γνωσιακή Θεραπεία ( CBT) μέσα στις συμβουλευτικές συνεδρίες σε συνδυασμό με ασκήσεις και τεχνικές από το coaching και τη θετική ψυχολογική προσέγγιση, μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματικό ενισχυτικό ή ακόμη και υποκατάστατο των φαρμάκων.

Το βασικό θεραπευτικό βήμα είναι η απόκτηση αυτογνωσίας. Ενώ ο σύγχρονος καταθλιπτικός κρύβεται πίσω από τη κατάχρηση ουσιών όπως το αλκοόλ , το κάπνισμα, τις διεργετικές η ηρεμιστικές ουσίες, είναι ιδιαίτερα σημαντικό, να αναγνωρίσει το ίδιο το άτομο, το πρόβλημα του. Θα πρέπει να αυτοδιαγνώσει την ανηδονία και το κενό που νοιώθει, πίσω από το προσωπείο της επιτυχίας που θέλει να δείχνει.

Μέσα από τις συμβουλευτικές συνεδρίες, εστιάζουμε σε αυτό που φαίνεται να κάνει και να σκέφτεται ο θεραπευόμενος και το οποίο τον οδηγεί στην άτυπη κατάθλιψη. Αλλάζουμε τον τρόπο περιγραφής των γεγονότων, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μέσα από τη διήγηση, νέα συναίσθηση των βιωμάτων. Δεν εστιάζουμε σε αρνητικά γεγονότα του παρελθόντος, αλλά χρησιμοποιούμε θετικές αναμνήσεις.

Στόχος είναι, να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να καλλιεργήσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες, ώστε να βελτιώσουν τις σχέσεις τους. Διαχειριζόμαστε με νέους, πιο ωφέλιμους τρόπους τις ακραίες σκέψεις ώστε να μην καταλήγουν διεξοδικές.

Μέσα από τις συνεδρίες coaching , το άτομο θέτει έξυπνους στόχους , καλλιεργεί τα ταλέντα του ώστε να οδηγηθεί σε νέες δραστηριότητες που θα το ευχαριστούν. Αποδέχεται τον εαυτό του και τη καταθλιπτική του τάση και την αλλάζει. Με λίγα λόγια, εκπαιδεύεται να αγαπάει τον εαυτό του και να του φέρεται καλά με αλήθεια. Μαθαίνει να συμμετέχει στη ζωή και όχι να τη βιώνει ως θεατής, πίσω από ένα ψεύτικο ρόλο.

Τέλος, όσον αφορά πρακτικές αυτοβοήθειας, οι σύγχρονες έρευνες στον τομέα της ευτυχίας υποδεικνύουν ότι ο δυτικός άνθρωπος μπορεί να είναι πιο ευτυχισμένος όταν γυμνάζεται τουλάχιστον τρεις με τέσσερις φορές την εβδομάδα, μειώνει το άγχος μετακίνησης στους χρόνους του για παράδειγμα κατοικεί κοντά στη δουλειά του ή δουλεύει αρκετά από το σπίτι του, προσέχει και αγαπά τον εαυτό του.

Ακόμη, η αίσθηση της προσφοράς σε άλλους, καθώς και η συνειδητοποίηση της ευγνωμοσύνης για όλα αυτά που έχει, αυξάνουν τη προσωπική συνείδηση της ευτυχίας. Κριτικό ρόλο παίζουν οι προσωπικές και κοινωνικές σχέσεις.

Η συχνότητα σεξουαλικής επαφής που συνοδεύεται με συναισθηματική επαφή, καθώς και οι αληθινές φιλικές σχέσεις, ανεβάζουν το αίσθημα ικανοποίησης του ατόμου.

Η επαφή με τον εαυτό του, ο διαλογισμός, το διάβασμα, το άκουσμα μουσικής που αγαπά, ηρεμούν το άτομο και μειώνουν τα επίπεδα άγχους. Όσο αφουγκράζεται το ίδιο το άτομο τις πραγματικές του ανάγκες και τις καλύπτει σε όλα τα επίπεδα, είναι σίγουρο ότι απομακρύνεται από την νόσο της κατάθλιψης.